قهوه‌ آزمایی (Cupping) به فرایندی گفته می‌شود که در آن کارشناسان و قهوه‌‌دوستان برای ارزیابی کیفیت قهوه از روش خاصی استفاده می‌کنند. این فرآیند نقش حیاتی در صنعت قهوه دارد و به تولیدکنندگان کمک می‌کند تا ویژگی‌های مختلف قهوه را ارزیابی و مشخص کنند. قهوه‌آزمایی نه تنها برای علاقه‌مندان به قهوه بلکه برای کسانی که در صنعت قهوه مشغول به کار هستند، یک ابزار بسیار ارزشمند است.
در مقایسه با چشیدن قهوه در محیط‌های خانگی یا کافه‌ها، قهوه‌آزمایی یک روش استاندارد و علمی است که با استفاده از ابزار و تکنیک‌های خاص انجام می‌شود. این فرآیند در مسابقات قهوه‌آزمایی بین‌المللی به سطحی حرفه‌ای‌تر و دقیق‌تر می‌رسد.


استانداردهای بین‌المللی در مسابقات قهوه‌آزمایی

این روزها که تب مسابقات در کشور ما هم بسیار داغ است خوب هست نگاهی کامل به قوانین این مسابقات داشته باشیم. در ادامه به مهم‌ترین استانداردها اشاره خواهیم کرد.


آشنایی با استانداردهای SCA


مسابقات قهوه‌آزمایی بین‌المللی تحت نظارت نهادهایی مانند SCA (Specialty Coffee Association) برگزار می‌شود. این نهاد استانداردهایی را برای ارزیابی قهوه‌ها ایجاد کرده است که همه شرکت‌کنندگان باید طبق آن‌ها عمل کنند. این استانداردها شامل مواردی چون زمان دم‌آوری، دمای آب، اندازه آسیاب دانه‌ها و بسیاری دیگر از جزئیات دقیق است.

 SCA استانداردهایی برای ارزیابی ویژگی‌های قهوه شامل عطر، طعم، اسیدیته، بدنه، پس مزه و تعادل طعمی دارد. این معیارها به کارشناسان کمک می‌کند تا قهوه‌های باکیفیت را از قهوه‌های با کیفیت پایین متمایز کنند.

فرآیند برگزاری مسابقات قهوه‌آزمایی

مسابقات قهوه‌آزمایی بین‌المللی معمولا در چند مرحله برگزار می‌شود. شرکت‌کنندگان باید قهوه‌های مختلف را طبق استانداردهای خاص دم کنند و سپس نتایج را با یکدیگر مقایسه کنند. این مسابقات ممکن است شامل ارزیابی چندین نوع قهوه از مناطق مختلف باشد.

مراحل مسابقات قهوه‌آزمایی طبق موارد زیر انجام می‌شود.

انتخاب و آماده‌سازی دانه‌ها

یکی از مهم‌ترین مراحل در هر مسابقه قهوه‌آزمایی، انتخاب دانه‌های قهوه است. دانه‌ها باید از منابع معتبر و تحت شرایط کنترل‌شده برداشت شوند تا کیفیت نهایی قهوه تضمین شود.

مراحل دم‌آوری و روش‌های مختلف آن

در مسابقات قهوه‌آزمایی، معمولا از روش‌های استاندارد برای دم‌آوری استفاده می‌شود. یکی از رایج‌ترین روش‌ها استفاده از روش قهوه‌سازی "Pour-Over" یا "French Press" است. این روش‌ها به کارشناسان این امکان را می‌دهند که ویژگی‌های واقعی قهوه را به دقت ارزیابی کنند.

ارزیابی قهوه: عطر، طعم، اسیدیته، بادی و پس‌ مزه
در این مرحله، قهوه به‌دقت ارزیابی می‌شود. ارزیابی به‌طور معمول شامل بررسی ویژگی‌هایی مانند عطر و طعم است که شامل اسیدیته، تلخی، شیرینی، بدنه قهوه و پس مزه می‌شود. هر یک از این ویژگی‌ها به‌طور مستقیم بر کیفیت قهوه تاثیر می‌گذارد و می‌تواند نمره‌دهی را تحت تاثیر قرار دهد.

ثبت و گزارش‌گیری نتایج

پس از ارزیابی قهوه‌ها، تمامی نتایج به‌طور دقیق ثبت می‌شود. این گزارش‌ها برای انتخاب برنده استفاده می‌شوند و در نهایت به تولیدکنندگان و قهوه‌شناسان کمک می‌کند تا اطلاعات مفیدی در مورد کیفیت دانه‌های خود به دست آورند.

تجهیزات مورد استفاده در مسابقات قهوه‌آزمایی

مسابقات قهوه آزمایی به تجهیزات مخصوص نیاز دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
انواع فنجان‌ها و ظروف مخصوص قهوه آزمایی
برای ارزیابی دقیق قهوه، استفاده از فنجان‌های خاصی که برای قهوه‌آزمایی طراحی شده‌اند ضروری است. این فنجان‌ها معمولا در اندازه‌های استاندارد و با جنس خاص تولید می‌شوند تا دمای قهوه را در حین آزمایش به‌خوبی حفظ کنند.

دستگاه‌های آسیاب و میزان‌سنجی

دستگاه‌های آسیاب نیز نقش مهمی در فرآیند قهوه‌آزمایی دارند. دانه‌های قهوه باید با دقت و در اندازه خاصی آسیاب شوند تا فرآیند دم‌آوری به بهترین شکل انجام شود. میزان‌سنجی دقیق میزان قهوه و آب نیز از دیگر نکات کلیدی است.

لوازم جانبی مانند قاشق مخصوص قهوه‌آزمایی

در مسابقات قهوه‌آزمایی برای هر مرحله از چشیدن قهوه، از قاشق‌های خاصی استفاده می‌شود. این قاشق‌ها معمولا بلند و مناسب برای تست دقیق عطر و طعم قهوه هستند.

نقش داوران و کارشناسان در مسابقات قهوه‌آزمایی

فرآیند انتخاب داوران

داوران مسابقات قهوه‌آزمایی معمولا از بین کارشناسان حرفه‌ای صنعت قهوه انتخاب می‌شوند. این افراد باید دارای تخصص و تجربه کافی در ارزیابی ویژگی‌های قهوه باشند و قادر به تفکیک تفاوت‌های ظریف طعمی و عطر قهوه‌ها باشند.

وظایف داوران در ارزیابی قهوه

وظیفه اصلی داوران این است که ویژگی‌های مختلف قهوه را با دقت بررسی کنند و بر اساس استانداردهای مشخص به آن‌ها امتیاز دهند. این ارزیابی‌ها باید بدون هیچ‌گونه تاثیر خارجی و کاملا بی‌طرفانه انجام شود.

اهمیت دقت و تخصص داوران در نتایج مسابقات

دقت داوران در ارزیابی قهوه‌ها بسیار اهمیت دارد. اشتباه در ارزیابی می‌تواند تاثیر زیادی بر نتایج مسابقه داشته باشد، به‌ویژه در مسابقات بین‌المللی که اعتبار زیادی دارند.

مسابقات قهوه ‌آزمایی مشهور جهانی

مسابقات قهوه ‌آزمایی در سراسر جهان برگزار می‌شود. یکی از معتبرترین این مسابقات World Coffee Championships است که در آن برترین قهوه‌دوستان و شرکت‌کنندگان از سراسر جهان شرکت می‌کنند.

تاریخچه و مراحل برگزاری این مسابقات:

این مسابقات معمولا در چند مرحله برگزار می‌شود و در هر مرحله، شرکت‌کنندگان باید دانه‌های قهوه خود را تحت ارزیابی قرار دهند و بهترین نمونه‌ها را ارائه دهند.

تاثیر این مسابقات بر کیفیت قهوه و صنعت آن:

مسابقات قهوه‌آزمایی به تولیدکنندگان کمک می‌کند تا بهترین دانه‌ها را شناسایی کنند و کیفیت محصولات خود را بهبود بخشند. این مسابقات نقش مهمی در ارتقا استانداردهای تولید قهوه دارند.
یکی از چالش‌های عمده در مسابقات قهوه‌آزمایی، مشکلات فنی در زمینه یکسان‌سازی نتایج است. بسیاری از عوامل خارجی می‌توانند بر ارزیابی قهوه تاثیر بگذارند.
در برخی از کشورهای مختلف، استانداردهای متفاوتی برای قهوه‌آزمایی وجود دارد که ممکن است منجر به نتایج متفاوت شود.
استفاده از فناوری‌های پیشرفته و ابزارهای دقیق می‌تواند کمک کند تا این مشکلات کاهش یابد و نتایج قابل‌اعتمادتری به دست آید.

چطور در مسابقات قهوه‌ آزمایی حرفه‌ای شرکت کنیم؟

برای شرکت در مسابقات قهوه‌آزمایی حرفه‌ای، فرد باید تجربه و مهارت‌های کافی در ارزیابی قهوه داشته باشد. این مهارت‌ها شامل توانایی شناسایی ویژگی‌های مختلف قهوه و دقت در ارزیابی است.
آموزش‌هایی که از طریق موسسات معتبر مانند SCA ارائه می‌شود، می‌تواند به قهوه‌شناسان کمک کند تا مهارت‌های خود را بهبود دهند و آماده شرکت در مسابقات حرفه‌ای شوند.برای شرکت در مسابقات بین‌المللی، شرکت‌کنندگان باید مراحل ثبت‌نام را طی کنند و از استانداردهای خاص آن مسابقه پیروی کنند.تجربه‌های مختلف در چشیدن قهوه و آشنایی با دانه‌های مختلف می‌تواند به قهوه‌شناسان کمک کند تا به دقت بیشتری در ارزیابی قهوه دست یابند.
استفاده از روش‌های خاص در چشیدن قهوه می‌تواند دقت ارزیابی را افزایش دهد. از جمله این تکنیک‌ها، چشیدن قهوه در دمای‌های مختلف و استفاده از روش‌های استاندارد دم‌آوری است.
برای حفظ کیفیت قهوه‌های آزمایشی، نگهداری مناسب دانه‌های قهوه و جلوگیری از اکسیداسیون آن‌ها اهمیت زیادی دارد.

نتیجه‌گیری

مسابقات قهوه‌آزمایی نه‌تنها به صنعت قهوه کشور کمک می‌کند تا کیفیت محصولات خود را بهبود دهد، بلکه به تربیت نسل جدیدی از قهوه‌دوستان و متخصصان نیز می‌پردازند. آینده این مسابقات روشن است و به نظر می‌رسد که هر ساله سطح رقابت‌ها افزایش یافته و استانداردهای جدیدی در این صنعت اعمال می‌شود.با این حال صنعت قهوه و مسابقات قهوه‌آزمایی باید به چالش‌ها و تغییرات جدید توجه کرده و همچنان در تلاش باشند تا بهترین تجربه را برای علاقه‌مندان و کارشناسان ایجاد کنند.